Suy nhược cơ thể khiến người bệnh mệt mỏi kéo dài, tinh thần sa sút và sức đề kháng giảm sút. Trong Đông y, nhiều cây thuốc nam được vận dụng hiệu quả để bồi bổ nguyên khí, phục hồi sức khỏe mà không gây tác dụng phụ mạnh như tân dược. Các vị thuốc này tập trung bổ huyết, ích khí, kiện tỳ, dưỡng âm, giúp cơ thể lấy lại cân bằng tự nhiên. Dưới đây là những cây thuốc nam chữa suy nhược tiêu biểu, được sử dụng rộng rãi trong các bài thuốc cổ phương.

Câu Kỷ Tử – Bổ Can Thận, Mạnh Gân Cốt

Câu kỷ tử từ lâu đã được xem là “thượng dược” trong việc cải thiện tình trạng suy nhược do can thận hư yếu. Vị thuốc này hỗ trợ cơ thể tái tạo tinh khí huyết, giảm mỏi mệt, tăng cường thị lực và sức bền.

• Tính vị: Tính bình, vị ngọt.
• Quy kinh: Phế, Thận, Can.
• Công dụng chính: Bổ can thận, nhuận phế, mạnh gân cốt, hỗ trợ người gầy yếu, mệt mỏi lâu ngày.
• Ứng dụng thực tế: Thường kết hợp trong các bài thuốc bổ huyết như Kỷ Tử Địa Hoàng Hoàn, giúp phục hồi sức khỏe nhanh chóng cho người lao động nặng hoặc sau ốm dậy.

Thục Địa – Ôn Bổ Thận Âm, Chống Mệt Mỏi

Thục địa là vị thuốc chủ lực trong các bài bổ thận âm, đặc biệt phù hợp với người suy nhược kèm triệu chứng nóng trong, khát nước, mất ngủ. Vị thuốc giúp cơ thể tráng kiện từ gốc, bảo vệ thần kinh và giảm căng thẳng.

• Tính vị: Tính hơi ấm, vị ngọt.
• Quy kinh: Tâm, Thận, Can.
• Công dụng chính: Bổ huyết, sinh tinh, chống mệt mỏi, trầm cảm, làm sáng mắt.
• Ứng dụng thực tế: Được phối hợp trong Lục Vị Địa Hoàng Hoàn – bài thuốc kinh điển của Dược Bình Đông, giúp người suy nhược lấy lại sức sống chỉ sau vài tuần sử dụng.

Bạch Phục Linh – Kiện Tỳ An Thần, Giảm Suy Nhược

Bạch phục linh nổi bật với khả năng kiện tỳ, thẩm thấp, an thần – ba yếu tố then chốt để khắc phục suy nhược do tỳ vị hư nhược. Vị thuốc giúp cải thiện tiêu hóa, giảm đầy bụng, hỗ trợ giấc ngủ sâu.

• Tính vị: Tính bình, vị ngọt nhạt.
• Quy kinh: Tỳ, Tâm, Thận, Phế.
• Công dụng chính: Kiện tỳ, lợi niệu, an thần, trị mất ngủ, suy nhược kèm tiêu chảy.
• Ứng dụng thực tế: Thường xuất hiện trong bài Quy Tỳ Thang, mang lại hiệu quả rõ rệt cho người làm việc trí óc căng thẳng.

Hoài Sơn – Bổ Tỳ Phế, Sinh Tân Chỉ Khát

Hoài sơn là “vị thuốc vàng” cho người suy nhược kèm triệu chứng ăn kém, tiêu chảy, khát nước. Vị thuốc giúp dưỡng vị, bổ tỳ, phục hồi tân dịch – nền tảng để cơ thể chống lại mệt mỏi.

• Tính vị: Tính bình, vị ngọt.
• Quy kinh: Tỳ, Vị, Thận, Phế.
• Công dụng chính: Bổ tỳ, ích phế, sinh tân, trị tiêu chảy lâu ngày, tiểu đường.
• Ứng dụng thực tế: Kết hợp trong bài Sâm Linh Bạch Truật Tán, hỗ trợ người suy nhược do tỳ hư hiệu quả cao.

Mạch Môn – Dưỡng Âm Thanh Nhiệt, Giảm Ho Khan

Mạch môn chuyên trị suy nhược kèm phế âm hư, biểu hiện ho khan, tâm phiền, mất ngủ. Vị thuốc giúp dưỡng vị sinh tân, nhuận phế, mang lại sự tươi mới cho cơ thể.

• Tính vị: Tính hàn, vị ngọt, hơi đắng.
• Quy kinh: Tâm, Vị, Phế.
• Công dụng chính: Nhuận phế thanh tâm, trị ho lao, tiêu khát, táo bón.
• Ứng dụng thực tế: Phối hợp trong Sinh Mạch Tán – bài thuốc cổ giúp người suy nhược do âm hư phục hồi nhanh.

Phòng Đảng Sâm – Bổ Khí Ích Phế, Tăng Sức Đề Kháng

Phòng đảng sâm là lựa chọn thay thế nhân sâm cho người suy nhược mức độ nhẹ đến trung bình. Vị thuốc giúp bổ trung ích khí, nâng cao sức đề kháng mà không gây nóng trong.

• Tính vị: Tính bình, vị ngọt.
• Quy kinh: Tỳ, Phế.
• Công dụng chính: Kiện tỳ ích phế, trị ăn yếu, thở dồn, tim đập mạnh.
• Ứng dụng thực tế: Thường dùng trong bài Tứ Quân Tử Thang của Dược Bình Đông, phù hợp người làm việc văn phòng mệt mỏi kéo dài.

Nhân Sâm – Đại Bổ Nguyên Khí, Phục Hồi Cấp Tốc

Nhân sâm là “vua các loại sâm”, dành cho trường hợp suy nhược nặng, nguyên khí suy kiệt. Vị thuốc đại bổ ngũ tạng, định thần ích trí, giúp cơ thể lấy lại sức sống chỉ trong thời gian ngắn.

• Tính vị: Tính ôn, vị ngọt, hơi đắng.
• Quy kinh: Tỳ, Phế.
• Công dụng chính: Bổ nguyên khí, ích huyết sinh tân, tăng tuổi thọ.
• Ứng dụng thực tế: Sử dụng trong các sản phẩm cao cấp của Dược Bình Đông như Cao Bổ Thập Toàn, dành cho người suy nhược sau phẫu thuật hoặc bệnh nặng.

Linh Chi – Thanh Nhiệt Giải Độc, Ổn Định Thần Kinh

Linh chi hỗ trợ suy nhược do căng thẳng thần kinh, mất ngủ, huyết áp bất ổn. Vị thuốc giúp thanh nhiệt, an thần, tăng cường tuần hoàn – yếu tố quan trọng để cơ thể tự phục hồi.

• Tính vị: Tính hàn, vị đắng.
• Quy kinh: Tâm, Phế, Can, Thận.
• Công dụng chính: Giảm mệt mỏi, ổn định huyết áp, hỗ trợ thần kinh.
• Ứng dụng thực tế: Dược Bình Đông kết hợp linh chi trong các bài thuốc bổ dưỡng hiện đại, mang lại hiệu quả bền vững cho người suy nhược mãn tính.

Các cây thuốc nam trị suy nhược trên đều được Bà Võ Ngọc Yến Nga – truyền nhân đời thứ 4 dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chuyên gia Đông y tại Dược Bình Đông – nghiên cứu và ứng dụng thành công trong hơn 20 năm. Tại Dược Bình Đông, những vị thuốc này được bào chế thành các sản phẩm tiện dụng như cao mềm, viên hoàn, giữ nguyên dược tính mà dễ hấp thu. Người suy nhược có thể yên tâm sử dụng để lấy lại sức khỏe tự nhiên, không lo tác dụng phụ.

(Nội dung được tham vấn chuyên môn bởi Bà Võ Ngọc Yến Nga – Chuyên gia Đông y Dược Bình Đông)

——————             

Tác giả: Bà Võ Ngọc Yến Nga, truyền nhân đời thứ 4 dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chuyên gia Đông y tại Dược Bình Đông, giàu kinh nghiệm điều trị các vấn đề về bổ dưỡng.

Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y tại Địa chỉ: 43/9 Mễ Cốc, Phường Phú Định, TP.HCM

(*) Bản quyền bài viết thuộc về Dược Bình Đông. Khi chia sẻ, cần trích dẫn nguồn đầy đủ: “Tác giả: Lương y Nguyễn Thành Hiếu – Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: “Theo Dược Bình Đông” hoặc tương tự, đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
Nguồn tham khảo: Healthline, Hello Bacsi, Vinmec, Medlatec, Nhà thuốc Long Châu